Konferencë Ndërkombëtare Shkencore
Tё mohuar nga regjimi: Burgjet, sistemi i internim-dёbimeve dhe puna e detyruar në Shqipëri 1945-1990.
Organizuar nga:
Autoriteti për Informimin mbi Dosjet e ish-Sigurimit të Shtetit,në bashkëpunim me
Institutin e Historisë pranë Akademisë së Studimeve Albanologjike,
Institutin për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit dhe
Institutin e Integrimit të ish të Përndjekurve Politikë Datë: 29-30-31 Tetor 2018
Gjuha: Shqip, Anglisht
Vendi: Muzeu Historik Kombëtar/Salla “Shpataraku” Aktiviteti mbështetet nga PNUD në Shqipëri dhe Qeveria e Italisë,
në kuadër të projektit “Përkujtojmë për të shëruar dhe parandaluar”,
Fondacionit Konrad-Adenauer (KAS),
Rrjetit Europian i Kujtesës dhe Solidaritetit (ENRS)
Muzeut Historik Kombëtar
CEREMONIA E HAPJES
Muzeu Historik Kombëtar – 29 Tetor 2018Ora 18:00 – Salla “Unesco” 18:00 – 18:10 Regjistrimi i pjesëmarrësve
18:10 – 18:15 Znj. Gentiana Sula– Kryetare e AIDSSH
18:15 – 18:20 Akademik Prof. Dr. Beqir Meta – Instituti i Studimeve Albanologjike
18:20 – 18:25 Z. Brian Williams – UN Resident coordinator and UNDP Resident representative in Albania
18:25 – 18:30 Z. Bernd Borchardt – Head of OSCE Presence in Albania
18:30 – 18:35 Znj. Raffaella Campanati – Përfaqësues, Ambasada Italiane
18:35 – 18:40 Dr. Çelo Hoxha – Zv. Drejtor i Institutit për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit
18:35 – 18:40 Z. Bilal Kola – Drejtor i Institutit të Integrimit të të Përndjekurve Politikë
18:40 – 18:45 Z. Dorian Koçi – Drejtor i Muzeut Historik Kombëtar
18:45 – 18:50 Znj. Klaudia Zerva – Përfaqësues, KAS
18:50 – 19:40 Shfaqja e filmit “Dyert memece të ferrit” (Mbi internim-dëbimet)
Prodhim i ISKK dhe KAS DITA E PARË 30.10.2018
Muzeu Historik Kombëtar / Salla “Shpataraku” 09:00 – 09:15 Regjistrimi i pjesëmarrësve
09:15 – 09:30 Hapja e konferencës – Dr. Marenglen Kasmi
09:30 – 10:00 Referati kryesor:
- Lukas Kaminski (ENRS) – Dëbimet dhe puna e detyruar – eksperienca polake: histori dhe kujtime.
Totalitarizmi në Evropën Lindore në vështrim krahasues
Moderator: Akademik Prof. Dr. Beqir Meta
- Tobias Wunschik (BSTU) Gjermani–Puna e detyruar në kampet e RDGJ (1950 – 1990).
- Hamit Kaba – Komunizmi shqiptar: ngjashmëri dhe veçori me vendet e tjera komuniste të Europës Lindore e Qendrore 1944-1948.
- Klejd Këlliçi – Gulagu europian: regjimi i kampeve të punës dhe përqendrimit në Shqipëri, Gjermaninë lindore dhe Bullgari, 1946-1950.
- Afrim Krasniqi – Trajtimi i të kaluarës në raport krahasues: Shqipëria dhe Europa lindore.
11:15 – 11:30 Pushim kafeje
11:30 – 12:30 Paneli 2 – Salla “Shpataraku”
Vështrim analitik mbi totalitarizmin shqiptar
Moderator: Dr. Marenglen Kasmi
- Beqir Meta – Vështrim analitik mbi sistemin e burgjeve, internimeve dhe përdorimin e punës së detyruar gjatë regjimit komunist në Shqipëri.
- Sabit Syla – Instalimi i pushtetit jugosllav në Kosovë dhe shqiptarët gjatë viteve 1944-1955.
- Ana Lalaj – Montimi i (pu)shtetit të pasluftës si mjet dhune, 1944-1953.
- Lori Amy – Çështja e Enver Hoxhës: Histori, kujtime dhe arkitektura e terrorit.
12:45 – 13:45 Pushim dreke
13:45 – 14:45 Paneli 3 – Salla “Shpataraku”
Sistemi i burgjeve dhe kampeve të punës në Shqipëri (1945-1990).
Moderator: Prof. Asoc. Dr. Sabit Syla
- Dorian Koçi – Aparati stalinist i dhunës në burgjet e kampet e punës në Shqipëri 1949-1953.
- Ardiana Topi – Tipologjia e dokumenteve dhe dosjeve te krijuara nga ish- Sigurimi i Shtetit 1944-1991.
- Femi Sufaj, Marinela Sota – Të mohuarit nga regjimi: Burgjet, sistemi i internim – dëbimeve dhe puna e detyruar në Shqipëri 1945-1990.
- Gjon Boriçi – Pohimi nga Byroja Politike e PPSH të dhunës ndaj të burgosurve dhe të internuarve nga organet e Sigurimit të Shtetit deri në vitin 1953.
15:00-15:15 Pushim
15:15 – 16:15 Paneli 4 – Salla “Shpataraku”
Të huajt në kampet e burgjet shqiptare
Moderator: Dr. Dorian Koçi
- Marenglen Kasmi, Ermira Shtino – Robërit gjermanë të luftës dhe puna e detyruar gjatë viteve 1944-1952.
- Nevila Nika – Trajtimi i shtetasve italianë mbas mbarimit te Luftes së Dytë Botërore: nga Prof. V. Lozzi tek fra G. Gardin
- Sonila Boçi – Vizatimi i “fytyrës së armikut të popullit” nga regjimi komunist.
- Gjon Berisha – Persekutimi i klerit katolik nga Kosova, që shërbeu gjatë regjimit komunist në Shqipëri.
Redbug: Aplikacioni që risjell komunizmin përmes dëshmive të atyre që e përjetuan.
16:30 -16:45 Diskutime – Konkluzione mbi konferencën – Mbyllja e punimeve të ditës së parë DITA E DYTË 31.10.2018
Muzeu Historik Kombëtar/Salla “Shpataraku” 09.00 – 10.00 Paneli 5 – Salla Shpataraku
Këndvështrimi juridik dhe puna e detyruar
Moderatore: Prof. asoc. Dr. Sonila Boçi
- Ermal Frashëri – Rregullimi i punës në ndërtimin e socializmit: një perspektivë juridike.
- Çelo Hoxha – Privimi i paligjshëm i lirisë personale të qytetarëve i kryer nga njerëz që përfaqësonin institucionet shtetërore në vitet ’44-’54.
- Etleva Smaçi – Shfrytëzimi i krahur të punës në repartet e Xhenios dhe Ndërmarrjet ushtarake bujqësore: trajtimi diskriminues i ushtarëve që vinin nga familjet e deklasuara.
- Selami Zalli – Një vështrim juridik mbi vendosjen e diktaturës, 1945-1953 – Shkodra në dokumentet e Sigurimit të Shtetit.
10:15 – 10:30 Pushim kafeje
10:30 – 11:30 Paneli 6 – Salla Shpataraku
Tipare të jetës së përditshme në burgjet dhe zonat e internimit në Shqipëri (1945-1990)
Moderator: Dr. Ermal Frashëri
- Valjeta Kaftalli – Jeta e përditshme dhe raportet njerëzore në kampet dhe në zonat e internimit.
- Alma Liço Mirakaj, Merita Sauku Bruci – Internim/dëbimet familjare në zonën e Dumresë 1968-1991: dëshmi dhe refleksione.
- Natasha Llanaj Përpunja – Qyteti minator i Selenicës në Vlorë.
- Fiona Todhri, Eris Dhamo – Identiteti dhe profili i grave të dënuara politike në periudhën komuniste (1946-1979).
11:45 – 12:00 Pushim
12:00-12:45 Paneli 7 – Salla Shpataraku
Totalitarizmi shqiptar përmes letërsisë dhe arteve
Moderator: Dr. Çelo Hoxha
- Agron Tufa – Topikë të trishtë letrarë e memuaristikë.
- Agron Gjekmarkaj – “Armiku i popullit” në letërsinë e realizmit socialist.
- Leonora Laçi – Totalitarizmi shqiptar përmes disa shkrimtarëve.
- Kejsi Ziu – Spiunë dhe sabotatorë: martirizimi i inxhinierëve të Maliqit dhe përfshirja e misionit agjentural amerikan gjatë regjimit komunist.
13:00 – 14:00 Pushim dreke
14:00 – 15:00 Paneli 8 – Salla Shpataraku
Kujtesa kolektive mbi burgjet dhe kampet e internimeve
Moderatore: Prof. Dr. Ana Lalaj
- Gjergj Sinani – Kujtesa dhe historia në diskursin post-totalitar.
- Enriketa Pandeleimoni (Papa) – Rrëfimi i historive jetësore dhe kujtesa mbi kampet e punës së detyruar dhe burgjet në Shqipërinë Komuniste.
- Erald Kapri – Vështrim krahasimor, rehabilitimi i viktimave të komunizmit, rasti çek, gjerman, polka, estonez dhe rumun.
- Sara Çapaliku – Interesi publik dhe hapja e dosjeve të ish-Sigurimit të Shtetit shqiptar
15.15 – 15.30 Pushim
15:30 -16:30 Paneli 9 – Salla Shpataraku
Diskursi i sotëm mbi të shkuarën komuniste
Moderatore: Dr. Ardiana Topi
- Etleva Demollari –Muzeu Kombëtar i Përgjimeve “Shtëpia me Gjethe” përballja me të kaluarën.
- Roland Qafoku – Persekutorët përballë të persekutuarve pas rrëzimit të komunizmit.
- Edlira Agolli – Roli i OSBE-së në Shqipëri në formësimin e kujtesës kolektive dhe diskutimin e shkeljeve të të drejtave të njeriut gjatë koumunizmit.
- Blerina Këllezi, Aurora Guxholli, Cliffort Stevenson – Ndryshimet pas diktaturës nga këndvështrimi i të prekurve.
Konferencë Ndërkombëtare Shkencore
Tё mohuar nga regjimi: Burgjet, sistemi i internim-dёbimeve dhe puna e detyruar në Shqipëri 1945-1990.
Organizuar nga:
Autoriteti për Informimin mbi Dosjet e ish-Sigurimit të Shtetit,
në bashkëpunim me
Institutin e Historisë pranë Akademisë së Studimeve Albanologjike,
Institutin për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit dhe
Institutin e Integrimit të ish të Përndjekurve Politikë
Datë: 29-30-31 Tetor 2018
Gjuha: Shqip, Anglisht
Vendi: Muzeu Historik Kombëtar/Salla “Shpataraku”
Aktiviteti mbështetet nga PNUD në Shqipëri dhe Qeveria e Italisë,
në kuadër të projektit “Përkujtojmë për të shëruar dhe parandaluar”,
Fondacionit Konrad-Adenauer (KAS),
Rrjetit Europian i Kujtesës dhe Solidaritetit (ENRS)
Muzeut Historik Kombëtar
CEREMONIA E HAPJES
Muzeu Historik Kombëtar – 29 Tetor 2018
Ora 18:00 – Salla “Unesco”
18:00 – 18:10 Regjistrimi i pjesëmarrësve
18:10 – 18:15 Znj. Gentiana Sula– Kryetare e AIDSSH
18:15 – 18:20 Akademik Prof. Dr. Beqir Meta – Instituti i Studimeve Albanologjike
18:20 – 18:25 Z. Brian Williams – UN Resident coordinator and UNDP Resident representative in Albania
18:25 – 18:30 Z. Bernd Borchardt – Head of OSCE Presence in Albania
18:30 – 18:35 Znj. Raffaella Campanati – Përfaqësues, Ambasada Italiane
18:35 – 18:40 Dr. Çelo Hoxha – Zv. Drejtor i Institutit për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit
18:35 – 18:40 Z. Bilal Kola – Drejtor i Institutit të Integrimit të të Përndjekurve Politikë
18:40 – 18:45 Z. Dorian Koçi – Drejtor i Muzeut Historik Kombëtar
18:45 – 18:50 Znj. Klaudia Zerva – Përfaqësues, KAS
18:50 – 19:40 Shfaqja e filmit “Dyert memece të ferrit” (Mbi internim-dëbimet)
Prodhim i ISKK dhe KAS
DITA E PARË 30.10.2018
Muzeu Historik Kombëtar / Salla “Shpataraku”
09:00 – 09:15 Regjistrimi i pjesëmarrësve
09:15 – 09:30 Hapja e konferencës – Dr. Marenglen Kasmi
09:30 – 10:00 Referati kryesor:
- Lukas Kaminski (ENRS) – Dëbimet dhe puna e detyruar – eksperienca polake: histori dhe kujtime.
10:00-11:00 Paneli 1 – Salla “Shpataraku”
Totalitarizmi në Evropën Lindore në vështrim krahasues
Moderator: Akademik Prof. Dr. Beqir Meta
- Tobias Wunschik (BSTU) Gjermani–Puna e detyruar në kampet e RDGJ (1950 – 1990).
- Hamit Kaba – Komunizmi shqiptar: ngjashmëri dhe veçori me vendet e tjera komuniste të Europës Lindore e Qendrore 1944-1948.
- Klejd Këlliçi – Gulagu europian: regjimi i kampeve të punës dhe përqendrimit në Shqipëri, Gjermaninë lindore dhe Bullgari, 1946-1950.
- Afrim Krasniqi – Trajtimi i të kaluarës në raport krahasues: Shqipëria dhe Europa lindore.
11:00 – 11:15 Diskutime
11:15 – 11:30 Pushim kafeje
11:30 – 12:30 Paneli 2 – Salla “Shpataraku”
Vështrim analitik mbi totalitarizmin shqiptar
Moderator: Dr. Marenglen Kasmi
- Beqir Meta – Vështrim analitik mbi sistemin e burgjeve, internimeve dhe përdorimin e punës së detyruar gjatë regjimit komunist në Shqipëri.
- Sabit Syla – Instalimi i pushtetit jugosllav në Kosovë dhe shqiptarët gjatë viteve 1944-1955.
- Ana Lalaj – Montimi i (pu)shtetit të pasluftës si mjet dhune, 1944-1953.
- Lori Amy – Çështja e Enver Hoxhës: Histori, kujtime dhe arkitektura e terrorit.
12:30 – 12:45 Diskutime
12:45 – 13:45 Pushim dreke
13:45 – 14:45 Paneli 3 – Salla “Shpataraku”
Sistemi i burgjeve dhe kampeve të punës në Shqipëri (1945-1990).
Moderator: Prof. Asoc. Dr. Sabit Syla
- Dorian Koçi – Aparati stalinist i dhunës në burgjet e kampet e punës në Shqipëri 1949-1953.
- Ardiana Topi – Tipologjia e dokumenteve dhe dosjeve te krijuara nga ish- Sigurimi i Shtetit 1944-1991.
- Femi Sufaj, Marinela Sota – Të mohuarit nga regjimi: Burgjet, sistemi i internim – dëbimeve dhe puna e detyruar në Shqipëri 1945-1990.
- Gjon Boriçi – Pohimi nga Byroja Politike e PPSH të dhunës ndaj të burgosurve dhe të internuarve nga organet e Sigurimit të Shtetit deri në vitin 1953.
14:45 -15:00 Diskutime
15:00-15:15 Pushim
15:15 – 16:15 Paneli 4 – Salla “Shpataraku”
Të huajt në kampet e burgjet shqiptare
Moderator: Dr. Dorian Koçi
- Marenglen Kasmi, Ermira Shtino – Robërit gjermanë të luftës dhe puna e detyruar gjatë viteve 1944-1952.
- Nevila Nika – Trajtimi i shtetasve italianë mbas mbarimit te Luftes së Dytë Botërore: nga Prof. V. Lozzi tek fra G. Gardin
- Sonila Boçi – Vizatimi i “fytyrës së armikut të popullit” nga regjimi komunist.
- Gjon Berisha – Persekutimi i klerit katolik nga Kosova, që shërbeu gjatë regjimit komunist në Shqipëri.
15:15 – 16:30 Greis Haxhiu, Arla Hoxha, Tea Kashahu, Enxhi Kodragjini, Dea Rrozhani
Redbug: Aplikacioni që risjell komunizmin përmes dëshmive të atyre që e përjetuan.
16:30 -16:45 Diskutime – Konkluzione mbi konferencën – Mbyllja e punimeve të ditës së parë
DITA E DYTË 31.10.2018
Muzeu Historik Kombëtar/Salla “Shpataraku”
09.00 – 10.00 Paneli 5 – Salla Shpataraku
Këndvështrimi juridik dhe puna e detyruar
Moderatore: Prof. asoc. Dr. Sonila Boçi
- Ermal Frashëri – Rregullimi i punës në ndërtimin e socializmit: një perspektivë juridike.
- Çelo Hoxha – Privimi i paligjshëm i lirisë personale të qytetarëve i kryer nga njerëz që përfaqësonin institucionet shtetërore në vitet ’44-’54.
- Etleva Smaçi – Shfrytëzimi i krahur të punës në repartet e Xhenios dhe Ndërmarrjet ushtarake bujqësore: trajtimi diskriminues i ushtarëve që vinin nga familjet e deklasuara.
- Selami Zalli – Një vështrim juridik mbi vendosjen e diktaturës, 1945-1953 – Shkodra në dokumentet e Sigurimit të Shtetit.
10:00 – 10:15 Diskutime
10:15 – 10:30 Pushim kafeje
10:30 – 11:30 Paneli 6 – Salla Shpataraku
Tipare të jetës së përditshme në burgjet dhe zonat e internimit në Shqipëri (1945-1990)
Moderator: Dr. Ermal Frashëri
- Valjeta Kaftalli – Jeta e përditshme dhe raportet njerëzore në kampet dhe në zonat e internimit.
- Alma Liço Mirakaj, Merita Sauku Bruci – Internim/dëbimet familjare në zonën e Dumresë 1968-1991: dëshmi dhe refleksione.
- Natasha Llanaj Përpunja – Qyteti minator i Selenicës në Vlorë.
- Fiona Todhri, Eris Dhamo – Identiteti dhe profili i grave të dënuara politike në periudhën komuniste (1946-1979).
11:30 – 11:45 Diskutime
11:45 – 12:00 Pushim
12:00-12:45 Paneli 7 – Salla Shpataraku
Totalitarizmi shqiptar përmes letërsisë dhe arteve
Moderator: Dr. Çelo Hoxha
- Agron Tufa – Topikë të trishtë letrarë e memuaristikë.
- Agron Gjekmarkaj – “Armiku i popullit” në letërsinë e realizmit socialist.
- Leonora Laçi – Totalitarizmi shqiptar përmes disa shkrimtarëve.
- Kejsi Ziu – Spiunë dhe sabotatorë: martirizimi i inxhinierëve të Maliqit dhe përfshirja e misionit agjentural amerikan gjatë regjimit komunist.
12:45-13:00 Diskutime
13:00 – 14:00 Pushim dreke
14:00 – 15:00 Paneli 8 – Salla Shpataraku
Kujtesa kolektive mbi burgjet dhe kampet e internimeve
Moderatore: Prof. Dr. Ana Lalaj
- Gjergj Sinani – Kujtesa dhe historia në diskursin post-totalitar.
- Enriketa Pandeleimoni (Papa) – Rrëfimi i historive jetësore dhe kujtesa mbi kampet e punës së detyruar dhe burgjet në Shqipërinë Komuniste.
- Erald Kapri – Vështrim krahasimor, rehabilitimi i viktimave të komunizmit, rasti çek, gjerman, polka, estonez dhe rumun.
- Sara Çapaliku – Interesi publik dhe hapja e dosjeve të ish-Sigurimit të Shtetit shqiptar
15:00 –15:15 Diskutime
15.15 – 15.30 Pushim
15:30 -16:30 Paneli 9 – Salla Shpataraku
Diskursi i sotëm mbi të shkuarën komuniste
Moderatore: Dr. Ardiana Topi
- Etleva Demollari –Muzeu Kombëtar i Përgjimeve “Shtëpia me Gjethe” përballja me të kaluarën.
- Roland Qafoku – Persekutorët përballë të persekutuarve pas rrëzimit të komunizmit.
- Edlira Agolli – Roli i OSBE-së në Shqipëri në formësimin e kujtesës kolektive dhe diskutimin e shkeljeve të të drejtave të njeriut gjatë koumunizmit.
- Blerina Këllezi, Aurora Guxholli, Cliffort Stevenson – Ndryshimet pas diktaturës nga këndvështrimi i të prekurve.