PËRDORIMI I DOSJEVE TË POLICIVE SEKRETE PËR MËSIMIN E HISTORISË SË REGJIMEVE TOTALITARE SI PJESË E EDUKIMIT PËR DEMOKRACI NË SHKOLLË
Seminar Ndërkombëtar
Tiranë më 19-20 dhjetor 2023 - Hotel Hilton, Salla Butrinti
Përshkrim i shkurtër i seminarit: qëllimi, veprimet, pjesëmarrësit, partnerët
Ky seminar është pjesë e përpjekjes për të rritur ndërgjegjësimin dhe pjesëmarrjen e të rinjve në promovimin e vlerave evropiane duke zhvilluar një kuptim kritik të historisë. Në kontekstin shqiptar, mësimdhënia për veprimtaritë e Ish-Sigurimit të Shtetit në periudhën pas Luftës së Dytë Botërore është një element thelbësor për edukimin e të rinjve si qytetarë me kompetenca demokratikë, si dhe për nxitjen e aftësive të të menduarit kritik dhe të zhvillimit të tyre personal.
Ish-Sigurimi i Shtetit ishte përgjegjës për përndjekjen e qytetarëve me mendime kritike duke shtypur debatin intelektual.
kritikë dhe shtypi diskutimin intelektual duke asgjësuar personalitetet e forta të vendit. Prandaj, të mësuarit për histori të tilla mbart potencialin e madh për të forcuar vlerësimin e nxënësve për demokracinë dhe për respektimin e të drejtave të njeriut, duke i emancipuar ata si qytetarë demokratikë aktivë dhe kritikë.
Eventi sjell bashkë kërkimet dhe përvojat kombëtare dhe ndërkombëtare se si të bëhen të kuptueshëm për nxënësit mekanizmat e regjimeve totalitare, gjithashtu duke përdorur dosjet e policisë sekrete si materiale pedagogjike. Seminari trajton çështjet e aksesit në dokumente dhe përshtatjen e kurrikulave të historisë, si dhe çështjet që lidhen me përgatitjen e mësuesve për të zhvilluar një mësimdhënie të tillë, duke ofruar materiale të përshtatshme, pedagogji dhe trajnime, duke u mundësuar të kuptojnë vizionin e një edukimi historik demokratik në klasë.
Në këtë mënyrë, seminari eksploron praktikat e mira në transformimin e dosjeve të policisë sekrete në materiale edukative, të cilat do të informojnë krijimin e materialeve dhe strategjive pedagogjike për të mësuar historinë e komunizmit shqiptar në përgjithësi dhe më specifikisht të Ish-Sigurimit. Rezultatet e këtij seminari do të jenë pjesë e platformës "Të mësojmë për të kaluarën '44-91- Burime të hapura arsimore"[1] dhe do të ndihmojnë mësuesit dhe grupet e interesit të mësojnë për të kaluarën, duke kontribuar në procesin e ndërtimit të besimit në Shqipëri pas rënies së komunizmit.
Dita 1, 19 dhjetor 2023
8.30-9.00 Regjistrimi dhe kafe e mirëseardhjes
9.00-9.30 Fjalë hyrëse nga organizatorët
Znj. Gentiana Sula
Kryetare e Autoritetit për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit, Shqipëri
Z. Villano Qiriazi
Kreu i Departamentit të Arsimit, Këshilli i Evropës
Znj. Nina Guga
Zv. Ministre e Arsimit dhe Sportit e Republikës së Shqipërisë
Moderator: Znj. Giulia Re
Shefe e Zyrës së Këshillit të Evropës në Tiranë
9.30-10.00 Ligjëratë kryesore I :
“Ekspozimi i mekanizmave të sundimit totalitar. Kuptimi i historisë
përmes dosjeve të policive sekrete”
Prof. Dr. Denis Deletant
Profesor i Studimeve Rumune, Kolegji Universitar Londër, Mbretëria e Bashkuar
(Online)
10.00-10.30 Ligjëratë kryesore II:
"Dosjet e Sigurimit të Shtetit: Dokumentet e pazbuluara të Historisë Shqiptare”
Z. Skënder Vrioni
Anëtar i Autoritetit për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit, Shqipëri
Znj. Ornela Arapi
Drejtore e Mbështetjes Shkencore dhe Edukimit Qytetar-
Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit, Shqipëri
10.30-11.00 Pushim kafeje
11.00-12.00 Panel Diskutimi I
“E Drejta për Informim mbi Aksesin në Dokumente Historike“
(Ndikimet ligjore dhe etike të përdorimit të dosjeve të policisë sekrete për qëllime pedagogjike)
Znj. Klotilda Bushka
Kryetare e Komisionit Parlamentar për Çështje Ligjore dhe të Drejtave të Njeriut
Znj. Dagmar Hovestädt
Përfaqësues i Rrjetit të Arkivave të Policisë Sekrete
Ish Komisioner Federal për Rekordet Stasi
Znj. Ermonela Ruspi
Komisionere e Seksionit të Veçantë, Institucioni i Avokatit të Popullit, Shqipëri
Znj. Sofi Noti
Sekretare e përgjithshme
Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit, Shqipëri
Moderatore: Znj. Liri Kopaci Di Michele
Shefe e Divizionit të Bashkëpunimit Ndërparlamentar
Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës
12.00-13.30 DREKA
13.30-14.30 Panel Diskutimi II
Integrimi i mësimdhënies për regjimet totalitare në kurrikula dhe materiale
mësimore të historisë: Mundësitë dhe sfidat
Znj. Zamira Gjini
Drejtore e Përgjithshme për Politikat Arsimore në MAS
Z. Astrit Dautaj
Përgjegjës i Departamentit të Zhvillimit të Kurrikulave (ASCAP
Z. Vojko Kunaver
Instituti i Arsimit i Republikës së Sllovenisë (online)
Z. Peter Jašek
Drejtor i Qendrës Kërkimore, Instituti i Kujtesës së Kombit, Republika Sllovake (online)
Moderator: Z. Gerti Janaqi
Drejtor i Përgjithshëm, Agjencia e Sigurimit të Cilësisë së Arsimit Parauniversitar
14.30-15.30 Panel Diskutimi III
“Përdorimi i Multimedias dhe teknologjisë në mësimdhënien e Historisë së
policisë sekrete”
Përvojat e realitetit virtual
Historitë digjitale dhe dosjet e policisë sekrete
Z. Tomaž Ivešić
Drejtor, Qendra e Studimeve për Pajtimin Kombëtar (SCNR), Slloveni (online)
Z. Vit Šisler
Asistent Profesor i Studimeve të Mediave të Reja, Universiteti Charles në Pragë,
Republika Çeke (online/offline tbc)
Znj. Blerina Gjoka
Drejtore Ekzekutive “Kujto.al”
Z. Przemysław Gasztold
Zyra e Kërkimeve Historike, Instituti i Kujtesës Kombëtare, Poloni (online)
Moderator: Mr Fynn-Morten Heckert
Konsulent arsimor për Këshillin e Evropës
15.30-16.00 Pushim kafeje
16.00-17.00 Diskutim IV - Tryezë e rrumbullakët
Qasja e represionit në regjimet totalitare në klasën e historisë – Pedagogji dhe
Praktika
Z. Vojtek Ripka
Pedagog, Universiteti Anglo-Amerikan i Pragës & EuroClio Ambasador, Republika
Çeke
Znj. Urszula Bijoś
Rrjeti Evropian i Kujtesës dhe Solidaritetit (ENRS) (online)
Znj. Katharina Lütz
Qendra Memoriale e Burgut të Stasit në Berlin Hohenschönhausen, Gjermani (online)
Znj.Vojsava Kumbulla
Drejtore ekzekutive i Shoqatës së Mësuesve të Historis
Moderator: Z.Shkëlqim Allkaj
Drejtor i Arsimit Parauniversitar
Dita 2, 20 dhjetor 2023
08.30-09.00 Regjistrimi dhe kafe e mirëseardhjes
09.00-10.00 Diskutim - Tryezë e rrumbullakët:
Trajnimi i mësuesve për t’iu qasur historisë së regjimeve totalitare
Prof. Dr. Bardhyl Musai
Universiteti i Tiranës Fakulteti Shkencave Sociale
Znj. Elisabeta Osmanaj
Dekane Fakulteti i Shkencave të Edukimit, Universiteti „Aleksandër Xhuvani Elbasan“
Zëvendës-Presidente e organizatës “Arsimi për Shekullin e 21”, Serbi (online)
Z. Edon Qesari
Studiues, Instituti i Historisë, Shqipëri
Moderatore: Znj. Ornela Arapi
Drejtore e Mbështetjes Shkencore dhe Edukimit Qytetar
Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit, Shqipëri
10.00 -11.30 Workshop
Përtej kurrikulës: Kthimi i dosjeve të policisë sekrete në materiale edukative
Prezantim AIDSSH Qasje Strategjike
Raste studimore mbi përdorimin Efektiv Pedagogjik të Dosjeve të Policisë
Sekrete
Z. Vojtech Ripka
Pedagog, Universiteti Anglo-Amerikan i Pragës & EuroClio Ambasador, Republika
Çeke
Znj. Aljula Jubani
Drejtoreshë e Institutit të Studimeve Evropiane, Universiteti i Tiranës
11.30 -12.00 Pushim kafeje
12.00-13.00 Sesioni përmbyllës: Reflektime dhe udhëzime për të ardhmen
Znj. Gentiana Sula
Kryetare e Autoritetit për Informimin mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit,
Shqipëri
Z. Fynn-Morten Heckert
Këshiltar për Ccwshtjet e Arsimit, Keshilli i Evropës
13.00-14.30 Dreka
14.30-17.00 Vizitë në Autoritetin për Informim mbi Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit/ose
Muzeu i Mbikëqyrjes Sekrete: “Shtëpia me Gjethe”
[1] Në fillim të vitit 2023, Autoriteti i Informimit për Dokumentet e Ish-Sigurimit të Shtetit lançoi konceptin e Platformës “Të mësojmë për të kaluarën ’44-91- Burime të hapura arsimore”, e cila do të përmbajë informacion mbi pikat horizontale dhe vertikale të historisë, me fokus datat dhe personazhe që kanë shënuar të shkuarën e vendit nën regjimin komunist.
Këtu do të krijohet mundësia e shkëmbimit të mendimeve, diskutimeve mbi ngjarje dhe personazhe, reflektime, informacione mbi histori njerëzore dhe profile të figurave historike, përfshirë historiografinë, që do të përfshijë, nëpërmjet trajnimeve të vazhdueshme, mësues dhe nxënës dhe do të pasurojë kurrikula të lëndëve si: Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, Histori e Shqipërisë, Ballkanit dhe Evropës, Qytetaria, Filozofia ose Sociologjia. Platforma bazohet në standardet e UNESCO-s për burimet e hapura arsimore dhe sjell bashkë si partnerë të Autoritetit, Ministrinë e Arsimit dhe agjencitë e sigurimit të cilësisë, Agjencia telegrafike Shqiptare, Radio Televizioni Shqiptar, Rrjeti Evropian i Kujtesës dhe Solidaritetit, KiE, OSBE, universitete shkolla, ekspertë, mësues dhe nxënës.
